بررسی و تبیین گونه های انعکاس حدیث نبوی(ص) در نهج البلاغه

نهج البلاغه از مهم ترین متون دینی و روایی در اسلام است. آفریننده این اثر فراوان از قرآن و سخنان پیامبر (ص) متأثر بوده است، از این روی نهج البلاغه امام علی(ع) از سویی تجلّی بخش آیات قرآن است و از سویی دیگر انعکاس دهندۀ سخنان پیامبر(ص). هدف از پژوهش حاضر بررسی گونه های انعکاس سنت و سخنان پیامبر(ص) در نهج البلاغه و تبیین تأثیرپذیری امام علی(ع) از ایشان است. از آنجا که در این زمینه خلأ پژوهشی مستقل و جامع وجود داشت، تحقیق حاضر با روش توصیفی- تحلیلی سامان یافت. جهت دست یابی به هدف پژوهش خطبه ها، نامه ها و حکمت های نهج البلاغه، جستجو گردیدند، یافته ها حکایت از آن دارد که انعکاس حدیث نبوی(ص) به سه گونۀ تلمیح، تضمین مبهم و تضمین مصرّح است. از نظر محتوا موضوعات اعتقادی، اخلاقی و فقهی را در بردارند، مع ذلک غالباً در حوزۀ عقاید و اخلاق متمرکز هستند، در این بین در تضمین مصرّح فراوان از مسئله خلافت پس از پیامبر(ص) سخن به میان آمده است. هم چنین تمام گونه های احادیث نبوی(ص) در جوامع روایی فریقین - هر دو یا یکی از آن ها - مصدریابی گردیدند.